4 Loại bộ hãm an toàn cabin quan trọng trong thang máy
Giới thiệu về bộ hãm an toàn cabin
Bộ hãm an toàn cabin là một trong những bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống an toàn của thang máy. Chức năng chính của bộ hãm an toàn là dừng cabin một cách nhanh chóng và hiệu quả trong các tình huống khẩn cấp như đứt cáp kéo hoặc tốc độ cabin vượt quá giới hạn an toàn.

Trong bài viết này, cùng KPG tìm hiểu về 4 loại bộ hãm an toàn phổ biến nhất được sử dụng trong thang máy hiện nay, bao gồm: Bộ hãm tức thời dạng con lăn, bộ hãm an toàn dùng chêm một bên má ray, bộ hãm an toàn dùng chêm hai bên má ray, và bộ hãm an toàn dùng má kẹp.
Bộ hãm tức thời dạng con lăn
Cấu tạo của bộ hãm tức thời dạng con lăn

Bộ hãm tức thời dạng con lăn sử dụng các con lăn để kẹp vào ray dẫn hướng khi thang máy có tốc độ vượt mức an toàn. Cấu tạo chính bao gồm:
- Cơ cấu kích hoạt hãm: Nhận tín hiệu khi tốc độ cabin quá cao
- Con lăn hãm: Tăng ma sát và kẹp chặt vào ray dẫn hướng
- Lò xo phục hồi: Giúp bộ hãm quay trở lại trạng thái bình thường sau khi kích hoạt
Nguyên lý hoạt động
- Khi tốc độ cabin vượt mức an toàn, bộ điều tốc sẽ kích hoạt bộ hãm an toàn
- Con lăn sẽ ép mạnh vào ray dẫn hướng, tạo ra ma sát lớn để dừng cabin ngay lập tức
- Sau khi hệ thống được kiểm tra và xác nhận an toàn, lò xo phục hồi sẽ đưa bộ hãm trở lại trạng thái sẵn sàng hoạt động
Ưu điểm và ứng dụng
- Phản ứng nhanh, đảm bảo cabin dừng ngay lập tức
- Thường được sử dụng trong các hệ thống thang máy tốc độ trung bình
- Thiết kế nhỏ gọn, dễ dàng lắp đặt và bảo trì
Bộ hãm an toàn dùng chêm một bên má ray
Cấu tạo của bộ hãm chêm một bên má ray

Bộ hãm an toàn loại này sử dụng chêm ép vào một bên má ray để dừng cabin khi cần thiết. Cấu tạo gồm:
- Tấm chêm hãm: Làm từ vật liệu chịu lực cao, tạo ra lực ma sát lớn
- Cơ cấu truyền động: Giúp đẩy tấm chêm vào má ray khi kích hoạt
- Lò xo hoặc piston khí nén: Hỗ trợ hồi vị bộ hãm
Nguyên lý hoạt động
- Khi cabin đạt tốc độ không an toàn, hệ thống điều tốc sẽ kích hoạt bộ hãm
- Tấm chêm sẽ được đẩy vào một bên má ray, tạo ra lực ma sát đủ lớn để dừng cabin
- Hệ thống hồi vị giúp đưa bộ hãm về trạng thái ban đầu khi cần thiết
Ưu điểm và ứng dụng
- Thiết kế đơn giản, ít hư hỏng
- Phù hợp với thang máy tải hàng và thang máy có tải trọng lớn
- Dễ dàng bảo trì và thay thế linh kiện
Bộ hãm an toàn dùng chêm hai bên má ray
Cấu tạo của bộ hãm chêm hai bên má ray

Bộ hãm an toàn này hoạt động tương tự bộ hãm một bên má ray, nhưng thay vì ép vào một bên, nó sẽ ép vào cả hai bên má ray để tăng cường hiệu quả hãm. Cấu tạo chính gồm:
- Hai tấm chêm hãm: Được thiết kế đối xứng để ép vào hai bên má ray
- Hệ thống truyền động: Điều khiển cơ chế ép chêm khi kích hoạt
- Bộ giảm chấn: Giúp giảm tác động lực đột ngột khi cabin dừng lại
Nguyên lý hoạt động
- Khi hệ thống phát hiện tốc độ cabin vượt giới hạn an toàn, bộ hãm được kích hoạt
- Hai tấm chêm ép mạnh vào hai bên má ray, tăng ma sát để dừng cabin một cách an toàn
- Hệ thống hồi vị sẽ đưa bộ hãm trở lại vị trí ban đầu sau khi kiểm tra
Ưu điểm và ứng dụng
- Tăng hiệu quả hãm nhờ lực ma sát hai bên
- Giảm khả năng cabin bị lệch khi hãm đột ngột
- Phù hợp với thang máy cao tầng và tốc độ cao
Bộ hãm an toàn dùng má kẹp
Cấu tạo của bộ hãm dùng má kẹp

Bộ hãm này sử dụng cơ chế kẹp chặt vào má ray dẫn hướng để dừng cabin. Thành phần chính gồm:
- Bộ má kẹp hai bên ray: Được thiết kế có độ bám cao, giúp cabin dừng lại an toàn
- Cơ cấu kích hoạt: Điều khiển quá trình kẹp chặt khi xảy ra sự cố
- Bộ lò xo hồi vị: Giúp má kẹp trở về trạng thái sẵn sàng hoạt động
Nguyên lý hoạt động
- Khi cabin đạt tốc độ nguy hiểm, bộ điều tốc gửi tín hiệu kích hoạt bộ hãm
- Hai má kẹp ép chặt vào má ray, giúp cabin dừng lại mà không gây lệch trục
- Sau khi kiểm tra và đảm bảo an toàn, bộ hãm sẽ được đưa về trạng thái hoạt động bình thường
Ưu điểm và ứng dụng
- Tạo lực kẹp mạnh, đảm bảo an toàn tuyệt đối
- Giúp cabin dừng một cách êm ái, hạn chế rung lắc
- Thường được sử dụng trong thang máy hành khách và thang máy cao tốc
Kết luận
Bộ hãm an toàn cabin là một thiết bị không thể thiếu trong thang máy, giúp đảm bảo an toàn cho hành khách và hàng hóa khi vận hành. Mỗi loại bộ hãm có những ưu điểm và ứng dụng riêng, tùy thuộc vào từng hệ thống thang máy cụ thể.
- Bộ hãm tức thời dạng con lăn phù hợp với thang máy tốc độ trung bình
- Bộ hãm an toàn dùng chêm một bên má ray đơn giản, dễ bảo trì
- Bộ hãm an toàn dùng chêm hai bên má ray tăng cường hiệu quả hãm
- Bộ hãm an toàn dùng má kẹp giúp dừng cabin êm ái, an toàn hơn
Việc lựa chọn bộ hãm phù hợp sẽ giúp tối ưu hóa hoạt động thang máy, đảm bảo an toàn và hiệu quả vận hành lâu dài.
Tham khảo thêm: tại đây